Kooperatif Hukuku

Kooperatifler Kanunun birinci maddesinde kooperatif tanımı şu şekilde yapılmıştır: ‘’Tüzel kişiliği haiz olmak üzere ortaklarının belirli ekonomik menfaatlerini ve özellikle meslek veya geçimlerine ait ihtiyaçlarını işgücü ve parasal katkılarıyla karşılıklı yardım, dayanışma ve kefalet suretiyle sağlayıp korumak amacıyla gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulan değişir ortaklı değişir sermayeli ortaklıklara kooperatif denir.’’ Kooperatifler ticari işletmelere temel sağlayan ve toplumsal ekonomiyi güçlendiren özgün bir modele sahiptirler.

Türk Hukuku’nda Kooperatifler Kanunu, kooperatiflerin amacını; sağlayıp koruma olarak ifade etmiştir.

Anayasanın 171. Maddesi de kooperatifin geliştirilmesini desteklemektedir.

Kooperatif Hukuku’nun ana kaynağı 1163 sayılı kooperatifler kanunudur. 1969 yılında yürürlüğü girmiştir ve büyük ölçüde İsviçre Borçlar Kanunu’nun kooperatiflere ilişkin hükümlerini örnek almıştır. Kaynak kanunda kooperatif şirket olarak düzenlenmiştir fakat Türk Kooperatif Hukuku’na kooperatif, bağımsız olarak girmiştir.

Kooperatif Kanunu’ndaki yasal tanıma göre kooperatif şu unsurlardan oluşmaktadır:

1- Kooperatifin amacı; sağlayıp korumaktır

2- Amacı elde etmek için karşılıklı yardım, dayanışma, kefalet araçları kullanılır

3- Gerçek kişilerle, belirli nitelikteki tüzel kişiler ortak sıfatını kazanabilirler

4- Ortak sayısı sabit değildir

5- Sermaye değişkendir. Kooperatif bir teşekkül niteliğindedir, yani ortaklıktan ve dernekten farklıdır.

Gerçek kişilerle, bazı tüzel kişiler kooperatif ortağı olabilirler. Kamu tüzel kişilerinin tümüne, kamu iktisadi teşebbüslerine ve derneklere bu olanak tanınmış, ortaklıklara ve özellikle ticaret ortaklıklarına kooperatifin kapısı kapanmıştır. Kamu tüzel kişileri kooperatiflere ortak sıfatını almadan destek de sağlayabilirler.

Kooperatifin belirgin özelliği değişir ortaklı olmasıdır. Ortak sayısını değiştirmek, yeni ortak almak, ortak çıkarmak veya payı kısmen devretmek için ortaklık sözleşmesinin değiştirmek gerekir.

Kooperatif tüzel kişiliği olan bir kişi birliğidir, özel hukuk tüzel kişisidir.

Iyaz Çimen Hukuk olarak, uzman kooperatif avukatlarımız ile kooperatiflerinden kuruluş aşamasından işleyiş aşamasındaki hukuki danışmanlıklarına ve de kooperatifin dağıtılması olan tasfiye sürecindeki işlemlerine kadar, müvekkillerin hak kayıpları önlenmekte, mevzuat çerçevesinde mümkün olan en avantajlı sonuçları almaları, sonuç odaklı çalışma prensibimiz sayesinde de hızlı bir şekilde sağlanmaktadır.